Alerji, tipik olarak vücudunuza zararlı olmayan yabancı bir maddeye verilen bağışıklık sistemi tepkisidir. Bu yabancı maddelere alerjen denir. Bazı yiyecekleri, polenleri veya evcil hayvan tüylerini içerebilirler. Bağışıklık sisteminizin görevi, zararlı patojenlerle savaşarak sizi sağlıklı tutmaktır. Bunu, vücudunuzu tehlikeye atabileceğini düşündüğü her şeye saldırarak yapar. Alerjene bağlı olarak, bu yanıt iltihaplanma, hapşırma veya bir dizi başka semptomu içerebilir. Bağışıklık sisteminiz normalde çevrenize uyum sağlar. Örneğin, vücudunuz evcil hayvan tüyü gibi bir şeyle karşılaştığında, zararsız olduğunu anlamalıdır. Tehlikeli alerjisi olan kişilerde bağışıklık sistemi, onu vücudu tehdit eden bir dış istilacı olarak algılar ve ona saldırır. Alerjiler yaygındır ve gittikçe de yayılma göstermektedir. Alerjiye neden olan pek çok etmen vardır ve bu sebeple çok sayıda alerji türü vardır.
Havada bulunan ve gözle görülemeyen küçük parçacıklar solunduğunda alerjik reaksiyon meydana gelebilir. Solunan parçacıklar mevsimden mevsime değişebilen polenler olabilirken toz akarları da olabilir.
Mevsimsel alerjiler özellikle yılın belli dönemlerinde artış gösterir. Ağaçlar, yani otlar ve çimenler bu alerjilerden sorumlu olan polenleri havaya salar. Alerjik bünyesi olan kişilerde bu polenler alerjik reaksiyona neden olur. Bazı kişilerde alerjenlerin kışın kapalı alanlarda tutunabilmesi, mevsimsel alerjisinin uzun süre görülmesine neden olabilir.
Alerjik rinit olarak da bilinen saman nezlesi, polen tanelerine ve diğer maddelere karşı alerjik bir yanıtla karakterize bir bağışıklık bozukluğudur. İki tür vardır; yalnızca belirli bitkilerin tozlaştığı yılın zamanında ortaya çıkan mevsimsel ve yıl boyunca görülen yıllık alerjiler.
Kapalı alanlarda, nemli ve ıslak bölgelerde oluşan küf ve mantarların solunması bazı kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir.
Açık ve kapalı alanlarda bulunan, gözle görülemeyen mikroskobik canlılar yani toz akarları yıl boyu bazı kişilerde alerjik reaksiyona neden olabilir.
Evcil hayvanların tüyünde tutunan, polen ve diğer alerjenler, alerjik plan kişilerin belirtilerin artmasına ve bu duruma reaksiyon göstermesine neden olabilir.
Yediğiniz yiyeceklerin bağışıklık sistemi tarafından zararlı olarak nitelendirilmesi alerjik reaksiyonun ortaya çıkmasına sebep olur. besin alerjileri özellikle çocuklarda ve bebeklerde yaygın olarak görülür. Besin alerjisi ve gıda intoleransı sıklıkla birbiri ile karıştırılır ancak iki durum birbirinden farklıdır. Besin alerjisi bağışıklık sisteminin bir tepkisidir ancak gıda intoleransı sindirim sistemi ile ilgili bir durumdur. Besin alerjisine neden olan çok fazla yiyecek vardır ancak bazı yiyecekler besin alerjilerinin çok büyük bir kısmından sorumludur.
Süt alerjisi özellikle bebeklerde görülen ve ilerleyen yaşlarda aşılan bir alerjidir. Kusma, kurdeşen, hırıltılı solunum gibi belirtiler süt alerjisinde karşılaşılan belirtiler arasındadır.
Yumurta alerjileri çocuklarda yetişkinlere göre daha yaygındır. Yumurta alerjisinden belirtiler hafif ila şiddetli arasında değişir. Çoğu çocuk ilerleyen yaşlarda yumurta alerjisini aşar.
Buğday alerjisi de çocukluk çağında sık görülen alerjilerdendir ve çocukluk çağının ilerleyen evrelerinde aşılır.
Fındık alerjiniz varsa, kaju fıstığı ve ceviz gibi fıstık ve ağaç fıstığı dahil kuruyemişlerden kesinlikle kaçınmak ve fıstık içeren yiyeceklerden kesinlikle uzak reaksiyonu önlemenin tek yoludur. Kuruyemiş alerjilerinin etkileri şiddetli ve ölümcül olabilir. kuruyemiş alerjileri ömür boyu devam etme eğilimi gösteren alerjilerdir.
Balık alerjisi çocukluk çağında görülmekle birlikte bir yetişkin de balık alerjisi geliştirebilir. Balık alerjisi de ömür boyu devam etme eğilimindedir.
Bir tür kabuklu deniz ürününe alerjiniz varsa, diğerleriyle sorun yaşayabilirsiniz. Bazı kişilerde kabuklu deniz ürünleri pişerken ortaya çıkan buharı solumak bile alerjik reaksiyona neden olabilir. Kabuklu deniz ürünleri ciddi bir alerjidir ve etkileri ölümcül olabilir.
Soya alerjisi de çocukluk çağında sık görülen besin alerjilerinden biridir. İlerleyen yaşlarda çoğu çocuk bu alerjiyi aşar.
Bazı alerjik reaksiyonlar özellikle ciltte bazı belirtilerin ortaya çıkmasına neden olur.
Kontakt dermatit, tahriş edici bir madde ya alerjen ile cildin temas etmesi sonucu oluşur. Temas yerinde, kırmızı ve kaşıntılı bir döküntü meydana gelir.
Ürtiker olarak da bilinen kurdeşen, alerjilerin bir sonucu olarak veya başka nedenlerle aniden ortaya çıkan ciltte şişmiş, soluk kırmızı yumrular, yamalar veya izler salgınıdır.
Zehirli sarmaşık, zehirli meşe ve zehirli sumak, urushiol adı verilen tahriş edici, yağlı öz içeren bitkilerdir. Urushiol ciltle temas ettiğinde alerjik bir reaksiyonu tetikleyerek, maruziyetten saatler sonra veya birkaç gün sonra ortaya çıkabilen kaşıntılı bir döküntüye neden olur.
Arı, yaban arısı, sarı ceket, eşek arısı veya ateş karıncası sokmaları, alerjileri en çok tetikleyen böcek sokmalarıdır. Çoğu insanın böcek sokmalarına karşı alerjisi yoktur ve normal bir sokma reaksiyonunu alerjik bir reaksiyonla karıştırabilir.
Ultraviyole radyasyona yeterince maruz kalırsa çoğu insanın cildi yanacaktır. Bununla birlikte, bazı insanlar özellikle kolayca yanar veya güneş ışığına karşı abartılı cilt reaksiyonları geliştirir.
Bazı güzellik ürünleri ciltte tahrişe veya alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Kokular ve koruyucular gibi kozmetikte kullanılan belirli bileşenler, alerjik reaksiyonu tetikleyen maddeler olan alerjen görevi görebilir.
Nikel alerjisi, nikele veya metal içeren maddelere maruz kaldıktan sonra gelişen bir cilt reaksiyonudur.
Göz alerjileri
Milyonlarca insanın göz alerjisi ile ilgili belirtileri vardır. Göz alerjileri, çocuklarda ve yetişkinlerde sıklıkla görülen alerjilerdendir.
Birçok ilaç yan etkilere neden olabilir ve bazıları alerjiyi tetikleyebilir. Salisilat ve penisilin ilaç alerjisine neden olan yaygın maddelerdir.
Alerjik reaksiyon belirtileri, alerjik olduğunuz bir şeye maruz kaldıktan sonra genellikle birkaç dakika içinde gelişir, ancak bazen birkaç saat içinde kademeli olarak gelişebilirler. Alerjinin belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bazı kişilerde hafif belirtiler yaşanırken bazı kişilerde ise şiddetli belirtiler yaşanabilir. Ana alerji belirtileri şunlardır:
-Hapşırma ve kaşıntılı, akan veya tıkalı burun (alerjik rinit),
-Kaşıntılı, kırmızı, sulanan gözler (konjunktivit),
-Hırıltılı solunum, göğüste sıkışma, nefes darlığı ve öksürük,
-Kabarık, kaşıntılı, kırmızı döküntü (kurdeşen),
-Şişmiş dudaklar, dil, gözler veya yüz,
-Karın ağrısı, hasta hissetme, kusma veya ishal,
-Kuru, kırmızı ve çatlak cilt,
Belirtiler, neye alerjiniz olduğuna ve onunla nasıl temas kurduğunuza bağlı olarak değişir. Örneğin, polene maruz kaldığınızda burun akıntısı olabilir, cilt alerjiniz varsa kızarıklık gelişebilir veya alerjiniz olan bir şey yerseniz kendinizi hasta hissedebilirsiniz.
Nadir durumlarda, bir alerji anafilaksi veya anafilaktik şok adı verilen ve yaşamı tehdit edebilen ciddi bir alerjik reaksiyona neden olabilir. Anafilaksi, tüm vücudu etkiler ve genellikle alerjiniz olan bir şeye maruz kaldıktan sonra dakikalar içinde gelişir. Anafilaksi belirtileri, yukarıdaki belirtilerin herhangi birinin yanı sıra şunları içerir:
-Boğaz ve ağız şişmesi,
-Nefes almada zorluk,
-Baş dönmesi,
-Bilinç bulanıklığı, konfüzyon,
-Mavi cilt veya dudaklar,
-Çökmek ve bilincini kaybetmek.
